NOS Nieuws•
Alle maatregelen ten spijt, is de groep mensen in Nederland die niet of onvoldoende te eten hebben de afgelopen twee jaar niet verminderd. Dat concludeert het Rode Kruis uit onderzoek dat de hulporganisatie liet doen door Ipsos I&O. Hierin zegt 9 procent van de ondervraagden weleens te weinig eten te hebben. Dat is net zo veel als bij het vorige onderzoek uit 2021.
Een groter aandeel van de bevolking, 14 procent, zegt te maken te hebben met voedselnood. Dan gaat het niet om alleen om te weinig eten, maar ook om bijvoorbeeld ongezond of eenzijdig voedsel.
Ongeveer de helft van de mensen met te weinig eten geeft aan dat geldgebrek de belangrijkste oorzaak is. Ook hebben mensen vaak te weinig tijd om voldoende en gevarieerd te eten.
Schaamte
Op basis van het onderzoek concludeert het Rode Kruis dat zeker 450.000 volwassenen ‘verborgen voedselnood’ hebben. Deze mensen willen wel hulp, maar krijgen die niet. Dat komt bijvoorbeeld doordat hun inkomen te hoog is voor hulp van de Voedselbank.
Een deel van de ondervraagden zegt dat ze zich uit schaamte niet melden voor hulp. Of ze vinden het lastig dat ze alleen hulp krijgen als ze hun inkomsten en uitgaven overleggen. Ook blijkt lang niet iedereen op de hoogte van de mogelijkheden om hulp te krijgen.
Het Rode Kruis noemt het aantal van 450.000 mensen “een lage schatting”. “Het is een enorm groot aantal. Je vraagt je af hoe dat in Nederland mogelijk is”, zegt Suzanne Segaar van het Rode Kruis. Ze horen verhalen van ouders die een maaltijd overslaan zodat hun kinderen wel te eten hebben. “Of dat er in de avond limonade gedronken wordt in plaats van een warme maaltijd om geld te besparen.”
De conclusie van het Rode Kruis is opvallend, omdat uit onderzoek van onder meer het Nibud en De Nederlandsche Bank blijkt dat de armoede in Nederland juist afneemt. Dat komt door overheidsmaatregelen zoals verhoging van het minimumloon en uitkeringen, en verhoging van het kindgebonden budget. Maar volgens het Rode Kruis is er te weinig oog voor mensen die tussen wal en schip vallen.
Segaar zegt dat er mensen zijn die eerst hun vaste lasten betalen voordat aan de supermarkt wordt gedacht. “Voedsel blijkt dan een sluitpost. En soms is er dan geen geld meer over voor voldoende of gezond eten.”
Voedselbonnen
Het Rode Kruis deelt via lokale hulpinitiatieven voedselbonnen uit aan zo’n 30.000 huishoudens in Nederland. Dat gaat om bankpasjes en vouchers waarmee mensen elke week voor zo’n 20 euro aan boodschappen kunnen uitgeven in de supermarkt.
De hulporganisatie begon daarmee in de coronacrisis als een tijdelijke maatregel, maar voorlopig gaan ze hiermee door. “Wij vinden dat we eigenlijk niet nodig horen te zijn, maar dat is helaas nog wel het geval”, zegt Segaar.
Het onderzoek toont ook aan dat voedselnood in verschillende lagen van de samenleving voorkomt, maar vooral in de grote steden. Een op de drie Nederlanders met een migratieachtergrond heeft een vorm van voedselnood, tegenover 9 procent van de Nederlanders zonder migratieachtergrond.
Volgens het Rode Kruis moet de overheid zorgen voor een structurele oplossing. Mensen zouden ook makkelijker toegang moeten krijgen tot hulp, zonder dat dat iemand al hun financiën gaat doorspitten.
Zoals bij Elly’s Place in Rotterdam:
Elly’s Place helpt mensen ‘die tussen wal en schip vallen’ met voedselpakketten